Mikroplastikoak plastikozko zatitxoak dira, normalean 5 milimetro baino txikiagoak, eta ingurumenerako eta giza osasunerako mehatxu bihurtu dira. Richard Thompson itsas biologoak sortu zuen terminoa 2004an, ozeanoetan horrelako ugari zegoela ikusi ondoren.

Bi kategoria nagusi daude:

• Mikroplastiko primarioak: Tamaina mikroskopikoetan fabrikatzen dira eta kosmetiko, arropa, ongarri, garbigarri eta pinturetan daude. Kalkuluen arabera, urtean 6-15 milioi tona plastiko isurtzen dira ingurumenera, eta horietatik 3 milioi inguru lehen mailako mikroplastikoak dira; kopuru horren erdia ozeanoetara iristen da.
• Mikroplastiko sekundarioak: Objektu plastiko handiagoak deskonposatzean sortzen dira, objektu horiek eguzki-argiaren eta higaduraren eraginpean egoteagatik. Prozesu horretan, plastikoak partikula txikiagoetan zatitu eta sakabanatu egiten dira.

Mikroplastikoz kutsatutako ingurune asko aurki dezakegu:

– Berriki egindako ikerketek erakutsi dute giza ehun eta organoetan -garunean ere bai-, mikroplastikoak daudela, eta horrek kezkak sortzen ditu osasunean izan ditzakeen ondorioei buruz. Nahiz eta oraindik jakin ez toxikotasuna zenbaterainokoa izan daitekeen, ebidentziak iradokitzen du ondorio negatiboak dituela.

– Eragina dute faunan eta floran. 1.300 espezietan baino gehiagotan aurkitu dira, arrainetan, hegaztietan eta ugaztunetan barne; horrek esan nahi du elikadura-katean infiltratzen direla. Mehatxu horrek biodibertsitateari eragiten dio, eta elikagaien segurtasunean eta ekosistemetan ditu ondorioak.

– Atmosferara ere hedatzen da, plastikozko partikulak airean ibiltzen baitira.  Zientzialariak ikertzen ari dira aireko sakabanatze horrek nola eragiten duen kliman eta arnasten dugun airearen kalitatean.

Mehatxu horri aurre egiteko, ezinbestekoa da plastikoen ekoizpena eta erabilera murriztuko duten estrategiak ezartzea. Horren barruan sartzen dira ekonomia zirkularreko praktikak sustatzea, hondakinen kudeaketa hobetzea eta material alternatibo eta biodegradagarrien ikerketa sustatzea. Ahalegin global eta koordinatu baten bidez soilik arindu ahal izango ditugu mikroplastikoek ingurumenean eta giza osasunean dituzten ondorio kaltegarriak.